سامانه آموزش نقاشی رنگ هنر

در ۱۹۲۴ آندره بروتون بیانیه ی سوررئالیسم را منتشر کرد. این جنبش که هنرمندان و روشنفکرانی با منشأهای فکری گوناگون به عضویت آن در آمدند، به سرعت زبانی به وجود آورد که با گذشته قطع رابطه می کرد. تحقیقات سوررئالیسم بیشتر به مطالعه در زمینه ی پنهانی ترین تمناهای من درون اختصاص داشت. این جنبش با الهام از نظریات روانکاوی فروید، تمایل به باز آفرینی بزرگترین تشویش های انسان در بوم نقاشی، مجسمه، شعر، ادبیات و سینما داشت و به کمک ناخود آگاه، نهانی ترین امیال و آرزوهای انسان را آشکار می ساخت. با این حال سوررئالیست ها بر این نکته تأکید می کردند که اثر هنری زائیده ی خاطرات و خوانش یا تفسیر رویا نیست بلکه خود رویا، و آفرینش رویا از خلال مواد هنری است.

 تصویر آندره بروتون و جلد مجله انقلاب سورئالیستی - 1924

آندره بروتون در ۱۹۲۴ بعد از تجربه ی مختصری در بطن جنبش دادا و میراثی که تا حدی از آنها به دست آورده بود، سوررئالیسم را پایه گذاری کرد و بیانیه آن را همان سال، در مجله ی ادبیات منتشر کرد. همچنین این جنبش که نام خود را میان جریان های هنری آوانگارد گنجانده بود و تحلیل هایش بیشتر در حیطه ی مسائل هنری بود، بافت سیاسی و اجتماعی را نیز مخاطب قرار می داد که خود زاییده ی آن بافت بود. سوررئالیسم این کار را دقیقا با هدف انتقاد، بحران سازی و برانگیختن انزجار انجام می داد. بروتون در بیانیه خود سوررئالیسم را به مثابه «خودکاری روانی محض می داند که از خلال آن می توان به شیوه گفتاری، نوشتاری یا با هر شیوه دیگری، عملکرد واقعی فکر را نشان داد. همه چیز خارج از تسلط و کنترل منطق و بدون در نظر گرفتن دغدغه های زیبایی شناختی یا اخلاقی به ذهن القاء می شود.» بروتون که شاعر، نویسنده، روانپزشک و فرویدشناس بود، در نظریه های زیبایی شناختی خود از روانکاوی استفاده می کرد؛ زیرا او امکان هایی را می دید که به مدد آنها می توانست درهای تازه ای به روی هنر بگشاید.

نقاشی سالوادور دالی - تداوم حافظه - ۱۹۳۱

از دیدگاه سوررئالیست ها، «ناخودآگاه» بُعد حقیقی وجود محسوب می شود. به همین دلیل هنر باید به ناخودآگاه دست یابد. وجه مشترک هنر و ناخودآگاه در این امر نهفته است که هر دو خود را از خلال تصویر بیان می کنند؛ درست مانند تصاویری که محصول رویا هستند و رویا خود یکی از شیوه های بروز ناخودآگاه محسوب می شود. هدف هنرمندان سوررئالیست از بکار بردن تصاویر رویاگونه، تفسیر این تصاویر نیست، بلکه آشکار کردن جنبه زیبایی شناختی آنها طی حالتی روانی شبیه به رویا است. بنابراین وظیفه ی هنر تفسیر رویا نیست بلکه عینی کردن آن در همان لحظه ای است که رویا به وقوع می پیوندد. و کاملا تمایل به خود رخداد دارد نه بازنمایی آن. از نقطه نظر تکنیکی، سوررئالیستها هم مانند دادائیست ها از پیش داوری به دور بودند. در واقع، آنها از تمام مواد موجود، از عکاسی گرفته تا نقاشی و از تکه چسبانی تا سینما استفاده می کردند تا اشیائی تولید کنند که «کار کردی نمادین» داشته و رها از هرگونه منطق کاربردی باشند و خوانش معمول آنها تغییر کرده باشد. در سینما، فیلم ساز اسپانیایی، لوئیس بونوئل با دو اثر مهم خود به نام های سگ آندلسی و عصر طلایی که محصول سال های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ بودند، سهم عمده ای در تصریح زبان سوررئالیستها داشت. سوررئالیسم با به پرسش گرفتن قوانین سنتی مربوط به کارکرد اثر هنری، شکافی بین واژه و شیء، و نیز صورت و معنای مربوط به آن ایجاد کرد.

 نقاشی فرشته ماکس ارنست

ماکس ارنست که دادائیست بود، با تعمق در مفهوم خودکاری روانی در نقاشی که بروتون نظریه پرداز آن بود، تکنیک مالش کاری را ارائه کرد. او به شدت از آثاری که برای نمایش سبک و تکنیک خود اجرا می شدند، انتقاد می کرد. به مدد خود کاری روانی، این امکان فراهم گردید تا مجموعه ای از نشانه ها و واژه ها آزادانه و بی هیچ ارتباط منطقی از پیش تعیین شده ای در کنار هم قرار گیرند و به طور خودجوش از حرکت ناخودآگاه دست پدیدار شوند. مالش کاری نیز محصول حرکتی نشأت گرفته از تعقل یا فرایندی تحلیلی و منطقی نبود، بلکه محصول حرکت غیرارادی محض دست بود؛ مالش مداد نرم بر کاغذی که روی سطحی سخت قرار گرفته بود، نشانه های مشخصی به وجود می آورد، اما این نشانه ها تحت اراده و تصميم و مهارت تکنیکی هنرمند نبودند. خودکاری روانی و مالش کاری غیر ارادی و پویا درها را به روی فضای نامحدود تخیل گشودند. هنرمندان سوررئالیست شامل خوان میرو، ایو تانگی، آندره ماسون، رنه ماگریت، سالوادور دالی، هانس آرپ، من ری و پل دلوو آثاری عرضه کردند که به لحاظ فرمی بسیار متفاوت از یکدیگر بودند. این هنرمندان که عمیقا وابسته به ویژگی تنوع آثار در این جنبش بودند پیشاپیش از تمام اصول سبک شناختی، فرهنگی یا نظری امتناع می کردند. آنها با پیروی از تکانش ها، حواس و مهارت های خویش، خواستار آزادی کامل بودند. در واقع، با گذار از نقاشی شفاف و اندیشمندانه ی ماگریت که در جوی مملو از راز و معما و فاقد مفاهیم زبانشناختی خلق شده بود و شکاف بین صورت و معنا پیوسته در آن تکرار می شد، به فضای زیبایی شناختی ساده و بازیگوش میرو می رسیم که میان رویا و طنز، ما را به دنیایی کودکانه و خیال انگیز می برد و از کودکی تباه شده در کارناوال دلقک (۱۹۲۵-۱۹۲۴) سخن می گوید، گویی هنرمند در قطعه ای از نمایشی پر از فرم های عجیب و غریب، جریان نبردی میان مرگ و زندگی را به تصویر می کشد.

 نقاشی کارناوال دلقک خوان میرو

ماکس ارنست در آرایش عروس (۱۹۴۰ - ۱۹۳۹) تناقض های متعدد در ظاهر اثر را که در یک ترکیب بندی تصویری کنار هم قرار گرفته اند، نمایش می دهد. اصل مسلم تضاد موجود میان امیال ابتدایی است که موضوع را مشخص می کنند: اروس و تاناتوس. این اثر، نقاشی ای اضطراب آور و آشفته کننده است و به واسطه ی هولناکی مطلق و تصویر تدفین گونه و ماتم زده اش وحشت را القا می کند. آرایش عروس تابلویی است پرشور و مملو از شهوانیت، و نقاش در آن پیوسته با مفهوم مرگ بازی می کند که تصویر در آن احاطه شده است. آنچه در اثر رویاپردازی شده و در نتیجه مطلوب انگاشته شده، هم زمان اغواگر و هولناک است و نیز در نهایت ابهام. در بسیاری از آثار سوررئالیستی، درونمایه ی شهوانیت و تصاویر اضطراب آور از زن مشهود است. در این آثار به زن به چشم یک شیء فاسد و شکست ناپذیر نگریسته می شود که با قدرت فریبندگی راز آلودش مرد را تهدید می کند و کاملا بر او مسلط می شود. شهوانیت، انحراف، قدرت، مذهب و کمابیش تمامی ارزش های متعلق به فرهنگ بورژوایی آن زمان، در آثار سوررئالیستی با صراحت هرچه تمام تر برملا گردید و در عین حال خشم و نفرت به جامعه ی بورژوایی در آنها مشهود است. ماجرای سوررئالیسم با اعلام جنگ جهانی دوم به پایان نرسید؛ این ماجرا را به طریقی دیگر، نسل جوان سال های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ در اروپا و آمریکا از سر گرفتند؛ نسلی که با بکارگیری جنبه های گوناگون در جستجوی آن بود تا بتواند به مدد گشایش های نظری و تکنیکی تعریف شده در این جنبش به زمینه های عملی تازه و آزادی نظری و فرمی دست یابد.

_{منبع مورد استفاده: کتاب شورشیان هنر قرن بیستم}